Podziemne magazyny gazu

Znaczenie podziemnych magazynów gazu – jako gwarancji zapewnienia ciągłości dostaw – ciągle rośnie. Spowodowane jest to zwiększającym się uzależnieniem niemal wszystkich państw UE od importu gazu ziemnego oraz przypadkami wykorzystywania tego surowca w celach politycznych. Powoduje to konieczność utrzymywania zapasów i wymusza tworzenie magazynów strategicznych, które zwiększają poziom bezpieczeństwa dostaw oraz umożliwiają utrzymanie konkurencyjnej pozycji na liberalizowanym rynku gazu.

Podziemne magazyny gazu (PMG) są to naturalne przestrzenie, o dużej pojemności magazynowej, znajdujące się głównie w wyeksploatowanych złożach gazu ziemnego i ropy naftowej (83,5% przypadków), warstwach wodonośnych (12,6%), kawernach solnych (3,8%), nieczynnych kopalniach węgla (0,05 %) i w kawernach skalnych (0,02%). Do tych miejsc może być wtłaczany gaz, zajmujący w normalnych warunkach objętość miliardów metrów sześciennych.

Proces eksploatacji podziemnych magazynów gazu składa się z cyklów zatłaczania i odbioru gazu. Gaz, latem zatłoczony sprężarkami do podziemnego magazynu, odbierany jest  zimą. Przed przekazaniem do sieci gazowniczej poddawany jest procesom osuszania i pomiarów rozliczeniowych.

Do głównych korzyści z podziemnego magazynowania gazu należy zaliczyć:

• zaspokajanie dużego zapotrzebowania na gaz ziemny w sezonie zwiększonego odbioru gazu (okres jesienno-zimowy);
• możliwość optymalizacji eksploatacji krajowych złóż gazu ziemnego, co pozwala na równomierną ich eksploatację w ciągu całego roku bez względu na zróżnicowany popyt;
• optymalizację pracy systemu gazowniczego – uzyskanie wyższego współczynnika napełnienia gazociągów;
• możliwość tworzenia zapasów obowiązkowych i rezerw strategicznych gazu ziemnego;
• zapewnienie lepszej pozycji negocjacji na dostawy gazu importowanego.

PKN opublikował angielską wersję językową pięcioczęściowej normy dotyczącej podziemnego magazynowania gazu PN-EN 1918 Infrastruktura gazowa - Podziemne magazynowanie gazu.

W normie zawarto zalecenia dotyczące projektowania, budowy, badań, rozruchu, eksploatacji, konserwacji oraz wyłączania z eksploatacji podziemnych magazynów gazu, łącznie z głowicą odwiertu. Określono praktyki, które są bezpieczne i akceptowalne dla środowiska, a także wspólne podstawowe zasady dla wyposażenia podziemnych magazynów gazu. Użytkownicy tej normy powinni jednak być świadomi, że istnieją w tym zakresie bardziej szczegółowe normy, a zwłaszcza krajowe przepisy postępowania.

Sektor Maszyn i Inżynierii
źródło: Wiadomości PKN 9/2016